SZACHY

wladek

-
Udział dzieci w turniejach szachowych
Post przez --- AdKoz

Jak uważacie, czy dzieci w wieku 6-9 lat powinny grać w turniejach jak najwięcej, czy raczej poświęcać więcej czasu, energii i środków rodziców na trening i zagrać w zawodach od czasu do czasu? Np. 1-2 razy w miesiącu w weekendy, a w pozostałe odpocząć (od szkoły, szachów)? Znam przypadki dzieci, które prawie w każdy weekend grają i tym żyją, odpowiada im to, ale czy taki nadmiar praktyki nie spowoduje zatrzymania się dziecka w pewnym momencie w rozwoju szachowym? A może właśnie grać jak najwięcej, dobierając turnieje odpowiednio do poziomu dziecka ?

AdKoz

---------------

Udział dzieci w turniejach szachowych
Post przez --- thinkerteacher

Moim zdaniem zależy to od predyspozycji i cech dzieciaka... połączonych z odpowiednim PODEJŚCIEM (postawą). Jeśli dziecko uwielbia grać w szachy i potrafi radzić sobie z porażkami, to niechaj gra aż padnie Wink

. Niemniej jeśli dzięki grze ma jak najszybciej robić postęp (tzn. maksymalnie efektywnie pracować), wówczas ograniczyłbym wyjazdy turniejowe "co tydzień", bo jeśli dorzucimy do tego szkołę, kolegów, wyjazdy rodzinne oraz różne dodatkowe aktywności (basen, angielski, chór, kino, taniec, itp.), to nie będzie czasu na REALNY wypoczynek i efektywny trening. Dlatego ja osobiście starałbym się zachować umiar we wszystkim, do tego pilnując, aby dziecko nie miało zbyt mało ruchu (aktywności fizycznej).

Z moich obserwacji wynika, że najszybszy postęp robią dzieci, które grają "średnio dużo - dużo", a dodatkowo nad szachami pracują "dużo - bardzo dużo". W większości wypadków granie "non-stop" powoduje, że dziecko zaczyna być przemęczone szachami i nie tylko nie ma czasu i siły oraz motywacji do realizowania treningu, ale przede wszystkim (mocno) zaniedbuje interakcje społeczne i interpersonalne, możliwości intelektualne oraz ogólnorozwojowe (fizyczne, ruchowe, motoryczne, plastyczne, muzyczne i tego typu). Tak więc coś kosztem czegoś. Jednak zdrowy rozsądek nakazuje zachować umiar - czyli ustalić optymalne proporcje szachów do "reszty świata" Wink

.

Zapraszam na bloga dla amatorów szachowych: [link widoczny dla zalogowanych]

--
---Wirtualne szkolenie --- dla wszystkich!

Kompozycja szachowa -- miniatura!

Autor : Werner Speckmann
Shakhmaty v SSSR 1969
-----------------------------

1_2

Diagram -- 1
Mat w 4 posunieciach - #4 -- -- 1. Kb2! - d3 - 2. Ka2! - d2 - 3. Sa3 - d1=S - 4. Sc4#

Rozwiazanie

1. Kb2! -- d3 - 2. Ka2 -- d2
3. Sa3 - d1=S - 4. Sc4 - mat --- diagram -- 2

Wazne posuniecia -- 1. Kb2! -- oraz -- 2. Ka2!
----------

-

wladek

---
Konkurs rozwiązaniowy -- Bydgoszcz -- 2012

Autor : Pogosjanc
-------------

2

Diagram -- 1
Białe wygrywają Wieże ----> Pozycja po 3 posunieciach - 3. Kb3! - grozi - 4. Wc1#

Rozwiązanie na diagramie -- 2

1. Gd4+! - Wxd4 - 2. Kc2 - Wa4 - 3. Kb3! --- diagram - 2 --> wygrana
Podwójny atak -->
Biały Król atakuje Wieże _a4 --- Wieża _c8 - grozi matem na
_c1
-----------

wladek

--------
Dziwna gra wykonaniu bialych...

------------ Wladek -- Polaniec 2012

Diagram -- 1
Po 5 posunieciach mamy na diagramie -- 5. He1 -- f2xe1=H - mat

Kariera - pionka _e7

2_3

Diagram -- 2
1. d4 - e5 - 2. Ge3 --- diagram -- 2 -----> e5xd4 - 3. Kd2 - d4xe3+ -- diagram - 3
4. Kc1 - e3xf2 - 5. Hd1-e1 - f2xe1=H - mat --- diagram - 1
--

wladek

-
Udział dzieci w turniejach szachowych
Post przez --- -- thinkerteacher

[link widoczny dla zalogowanych]

Według mnie to zależy od dziecka, rodziców oraz ich podejścia do szachów i tego co z nich chcemy "wycisnąć". Bywają dzieciaki, które 3-4 razy w roku pojadą na turniej i to im wystarcza. Są też takie, które jeżdżą za każdym możliwym razem, a wręcz same się upominają, aby "gdzieś jeszcze pojechać". Tak samo w kwestii treningów, uczęszczania na zajęcia szachowe czy też rozgrywanie (i analizowanie) partii szkoleniowych.

Osobiście uważam na to, aby uświadamiać rodziców, iż nie każde dziecko ma predyspozycje do szachów i nie wszystkie muszą się nimi (tj. szachami) zajmować. Znam przypadki dzieci, które wolały inne rzeczy niż szachy, ale rodzice naciskali, aby właśnie katować je szachami. Bywa także i odwrotnie - rodzic deklaruje, że jego dziecko nie lubi żadnych gier, więc tym bardziej z szachów nic nie będzie, a tu się okazuje, że dziecko dzięki szachom (i zajęciom oraz turniejom) odnajduje się w społecznej formie kontaktów międzyludzkich i przy okazji rozwija się (także intelektualnie) dzięki nim.

Tak więc wracam do punktu wyjścia, który stale powtarzam: wszystko zależy od dziecka, rodzica i tego jaki jest cel (podejście) ich zainteresowania szachami. Przy profesjonalnym podejściu (takim stałym parciem na wynik) konieczne będzie jednak trzymanie pewnego rodzaju "bata" nad dzieckiem (inaczej wyniki będą mierne). Chyba, że dziecko samo jest na tyle dojrzałe, że samo siada do szachów (tak do grania jak i do treningu). Z takimi jednak nie mam kontaktu (ponoć takie istnieją), więc nie wiem o takich dinozaurach zbyt wiele (chyba, że z opowiadań lub prasy) Wink

.

Zapraszam na bloga dla amatorów szachowych: [link widoczny dla zalogowanych]

thinkerteacher
--

wladek

--

Piotr Murdzia - fenomen w rozwiazywaniu --> kompozycji szachowych

15 krotny Mistrz Polski
7 krotny Mistrz Swiata
5 krotny Mistrz Europy
--
---
Autor : Robert Lincoln [USA]
Mat w 2 posunieciach -- #2

Diagram nr.1 - Mat w 2 pos. Diagram nr.2 pozycja po wstepie 1. Hf7-b7

_2

_3

Diagram -- 1
Mat w 2 posunieciach --- pozycja po wstepie 1. Hb7 --- 1. Hb7 - Ga2 - 2. 0-0-0 - mat

_5

_6

Diagram -- 4
------- Diagram --- 4 --------- ----- Diagram --- 5 --------- ----- Diagram --- 6 ---
1. Hb7 - c2 - 2. Wa3 mat --- 1. Hb7 - Gc2 - 2. Hd5 mat --- 1. Hb7 - Kc2 - 2. Hxb1 mat

Cztery siatki matowe > widoczne na diagramach szachowych
Siatki matowe , to diagramy -- 3 -- Nr.4 -- nr.5 -- nr.6

----

wladek

Re:
Udział dzieci w turniejach szachowych
Post przez --- thinkerteacher

Po zdobyciu 3 kategorii trzeba pomyśleć o pracy nad szachami Wink

.
Chociaż niektórzy spece sądzą, że dopiero od jedynki należy wziąć się za szachy

Moim zdaniem po zdobyciu trójeczki trzeba ustalić jak dalej się bawimy.
Czy chcemy coś więcej wycisnąć ze szachów (w znaczeniu sportowym),
czy też wystarcza nam to, a uczymy się we własnym tempie i zakresie.
Jeśli coś więcej to dobrym pomysłem byłaby konsultacja
(nawet jednorazowa) z trenerem bądź instruktorem, aby określił
(także na podstawie partii rozegranych w dłuższych turniejach)
czy będzie coś więcej z dziecka czy nie ma co sobie zawracać głowy.

Warto pamiętać, że dzieci w wieku 6-8-10 lat mają naprawdę dużo
energii, którą muszą jakoś oddać otoczeniu Wink

.
Przy tym zdolność do długotrwałego wysiłku intelektualnego wzrasta wraz z wiekiem.
Przykładowo takiego 10-latka, który naprawdę lubi szachy
- ciężko jest zamęczyć dobrze dobranym materiałem.
Natomiast osoba 30-40-50 letnia może mieć spore problemy z dojściem
do siebie, gdy zagra taki "2-dniowy maraton".
Zupełnie inna perspektywa niestety.

Dzieci angażując się w grę męczą się (bo to nie roboty), tyle tylko, że zwykle tego nie zauważają. Im bardziej pasjonujące zajęcie, tym dłużej dziecko może wytrzymać. Dobrym przykładem jest to, że bywają nastolatkowie, którzy potrafią grać po 16-18 godzin na dobę (na weekendzie) jedynie 3-4 razy robiąc krótką przerwę (na posiłek i toaletę). Podobnie ma się sprawa z młodszymi dzieciakami - trzeba umiejętnie je zamęczać. Dziecko zamęczone pasjonującą aktywnością nie tylko znakomicie się rozwija, ale także jest przeszczęśliwe, gdy wie, że niebawem zje kolacje i padnie do łóżka.

Co do "lewego grania" to warto zapytać naszych trenerów i instruktorów (ja niestety mam b.niewielkie doświadczenie). Z mojej obserwacji wynika, że do pewnego etapu takie "sztuczki" nie tylko są skuteczne, ale także bardzo rozpowszechnione wśród dzieciaków. Zwykle jeśli jest trener to wie jak sobie poradzić ze swoim uczniem, aby nie musiał uciekać się do "lewych" sztuczek. Ja zwykle mówię i pokazuje jak należy obalać takie głupoty, ale dopiero realne lanie (czasem kilkukrotne) od zawodników grających "dojrzałe" szachy... może przynieść zmianę nastawienia. Pamiętajmy, że zdecydowana większość dzieci (ale i dorosłych!) chce wygrywać jak najszybciej - i to najlepiej bez większego (niekiedy jakiegokolwiek!) wysiłku. U dzieci dochodzi także pobudzenie motoryczne, więc idealnym rozwiązaniem byłyby "szachy w biegu".

Zapraszam na bloga dla amatorów szachowych:
[link widoczny dla zalogowanych]
thinkerteacher

--

wladek

--

-
Autor : Werner Speckmann
Deutsche Schachblätter 1939
----------------------------

Diagram --- 1
Mat w 3 posunieciach --- #3

Rozwiazanie ---> diagramowe!

[link widoczny dla zalogowanych]

2_3

Diagram -- 2
------- 3. Wf5! - mat ---------------- ------ 1. Wh8! - g6 - 2. Sh6! - Kh5 - 3. Sf7! - mat
---

wladek

--
[link widoczny dla zalogowanych]

-- Jak podnosić poziom gry

Ten artykuł kieruje do wszystkich tych, którzy nauczyli się podstaw gry i chcieliby podnosić swój poziom. Zawarte w nim będą „sekretne prawdy”, których próżno by szukać w typowych podręcznikach i artykułach.

W szachy nauczyłem się grać stosunkowo wcześnie, ale do klubu szachowego wstąpiłem stosunkowo późno, w wieku kilkunastu lat. Studiując samodzielnie teorie szachową, nie miałem trenera, którego mógłbym się poradzić co do objętej drogi. Patrząc na to z perspektywy czasu, stwierdzam, że jako niedoświadczony popełniłem masę błędów, które bardzo hamowały podnoszenie mojej siły gry. Pamiętam, jak próbowałem się dowiedzieć od silnych mistrzów, jak wygląda ich codzienny trening i na czym on polega. Teraz bardzo często, sam jestem pytany o to, jak się uczyć gry w szachy. Kilka moich rad postaram się zawrzeć w tym artykule.

Ocena pozycji ważniejsza niż liczenie wariantów

Przeglądając analizy partii, wielu młodych szachistów jest pod wrażeniem całego drzewa wariantów jakie może znaleźć w analizach. Dotyczy to zarówno debiutów jak i kombinacyjnych pozycji. Wydaje im się, że gracze musieli to wszystko przewidzieć podczas partii i oni też tak chcą. Nic bardziej mylnego a takie podejście potrafi nawet zrobić chaos w umyśle. Rozgrywanie partii szachowej to przede wszystkim gra pozycyjna, a liczenie wariantów to zwykle ... jedno posunięcie do przodu! Tak- nie pomyliłem się, chodzi o jedno posunięcie, ale musi to być dobre posunięcie! Jest w tym trochę przenośni, ale niedużo. Oczywiście, zdarzają się sytuacje, gdzie jedna ze stron przeprowadza atak, który wymusza praktycznie jedyne posunięcia, przez co da się policzyć kilka a nawet kilkanaście posunięć. Ale najczęściej tak nie jest. Jak powiedział w jednym z wywiadów Gary Kasparow, były mistrz świata znany ze swojego agresywnego kombinacyjnego stylu gry, dobrze jest jak da się policzyć 3-5 posunięć, w większości przypadków jednak liczy się mniej.

Zatem jak przebiega myślenie?

W pierwszej kolejności, należy ocenić pozycje, tzn. gdzie która ze stron ma przewagę, jak rozłożone są atuty. Stanowi to podstawę i każdy szachista powinien doskonalić umiejętność oceny i zrozumienia pozycji. Postaram się temu zagadnieniu poświęcić kolejny artykuł. Następnie, należy się zastanowić, gdzie którą figurę najlepiej przestawić i w jakiej kolejności to zrobić! Znana jest anegdotka, jak do mistrza świata Capablanki podeszło dwóch mistrzów prosząc o analizę pewnej skomplikowanej pozycji. Powiedział im wtedy tylko „ta figura powinna stać tutaj, a ta tam”. Od razu mistrzom wydało się wszystko jasne. Właśnie tej umiejętności warto się nauczyć, a liczenie wariantów przyjdzie samo. Analizując grę silnych arcymistrzów, warto się zastanowić po co ta figura idzie tam. Jaki jest tego cel. Czy to jest pole docelowe, czy początek dłuższego manewru. Czy może jest on powiązany z jakimś innym przestawieniem figur, któremu ten manewr przygotowuje warunki, robi miejsce, lub wzmacnia siłę narzucającego się ruchu zajmującego centrum lub rozbijającego łańcuch pionków przeciwnika. Starajmy się odgadnąć myśli super - arcymistrzów! Liczmy warianty, ale bardzo płytko. Co, wykonujący takie posuniecie, miał przygotowane na agresywne odpowiedzi oraz 1 lub 2 narzucające się manewry. Z czasem zrozumiemy sens nietypowych przestawień figur!

Więc jak ma wyglądać trening ?

Obecnie można się zaopatrzyć w niesłychaną liczbę książek szachowych z analizami. Nie warto jednak ich wszystkich kupować. Proponuje najpierw kupić taką, która zawiera analizy arcymistrza jego partii lub znanego trenera, ale dominują w nich słowne opisy pozycji! Pozwalają one poznać jak powinna wyglądać taka ocena u najlepszych. Zdziwimy się czasem jak ona potrafi być prosta i banalna. Następnie starajmy się zrozumieć rolę poszczególnych figur i każdej z osobna. Pozwoli to nam zrozumieć ewentualne powiązania między figurami. Następnie starajmy się sami zaproponować plan przestawienia jednej lub kilku figur, aby poprawić naszą pozycję i ewentualnie utrudnić podobne manewry przeciwnikowi. Następnie skonfrontujmy to z planem, który wystąpił w partii. Gwarantuje Wam, że takie półgodzinne wpatrywanie się w jedną tylko pozycję i próba jej poprawienia manewrami na najbliższe posunięcia potrafi bardziej podnieść poziom, niż rozwiązanie 15 kombinacji z motywem poświęcenia na f7 lub h7. Kiedyś jako początkujący szachista, nie mający cierpliwości, starałem się analizować pozycyjne rozgrywki (najczęściej złożone końcówki), stosując zasadę, że wolno mi było wykonywać na szachownicy kolejny ruch po upłynięciu 10 minut! Zmuszało to mnie to wpatrywania się w pozycje, jej wnikliwej oceny i zrozumienia oraz próby samodzielnego znalezienia najlepszego przestawienia figur. Ze swoich spostrzeżeń robiłem notatki. Jakaż była moja radość, kiedy odkrywałem, że nie tak oczywisty manewr jaki sobie wydumałem, był polecany jako najlepszy. Grając partię również jakby dla mnie stawało się być bardziej oczywiste gdzie dana figura powinna stanąć. Pomimo, że analiza jednej rozgrywki zajmowała mi kilka dni, efekty jakie z tego płynęły okazywały się nad wyraz wymierne.

Blitz i wkuwanie wariantów debiutowych, czyli błędy nowicjuszy.

Wielu młodych zawodników przywiązuje nadmierną wagę do rozgrywania szybkich partii 5 min. i do zapamiętywania niesłychanie długi wariantów debiutowych. Oczywiście, ani w jednym ani w drugim nie ma nic złego. Jednak niewłaściwe proporcje jakie zachodzą pomiędzy nimi, a innymi elementami gry, potrafią przynieść więcej szkody niż pożytku.

Jeżeli chodzi o blitze, to stanowią one dobrą formę relaksu, po długich analizach. Dają możliwość „wyrzucenia z siebie” zgromadzonych idei, planów, manewrów, które dopiero co poznaliśmy. Często po dogłębnym przeanalizowaniu jakiegoś wariantu debiutowego, dobrym sposobem na ich utrwalenie, jest rozegranie kilku partii tematycznych. Jednak, jeżeli czas jaki poświęcamy na granie blitzów, czy to w internecie czy to w klubie lub na turniejach, zaczyna przekraczać 50% czasu jaki zwykle poświęcamy na grę, to zły znak. Zaczyna nam brakować głębokich idei, planów i gry pozycyjnej, a zaczynamy „opanowywać” proste ataki, jednoposunięciowe groźby, niepoprawne poświęcenia, grę na czas. Gdy nam brakuje teorii, nasz umysł przejmuje blitzowe partie jako teorie, ucząc nas tym samym złych nawyków, za które nie tylko przyjdzie nam zapłacić w długiej partii, ale również hamuje rozwój w coraz lepszym rozgrywaniu blitzów.

Jeżeli chodzi pamięciowe uczenie się wariantów, to potrafi ono przynieść nam dużą przewagę lub zwycięstwo, i to bez specjalnego wysiłku, ale najczęściej co mądrzejszy przeciwnik, potrafi zejść z utartych torów, zmuszając na do gry samodzielnej. Dlatego powinniśmy uczyć się debiutów tak jak wyżej gry środkowej. Analizować rozstawienie figur i cele jakie mają spędzać w tym otwarciu. Wtedy nie zaskoczy nas zejście z utartych ścieżek, gdyż zrozumiemy, dlaczego ta pozycja jest dla nas wygodniejsza, w porównaniu z tą w głównym wariancie. Ponadto zauważymy, że pewne struktury pionowe i typy pozycji, będą nam się często powtarzać w grze środkowej. Łatwiej nam będzie wtedy zastosować znane nam plany i manewry.

Pamiętajmy, że w suchym zapisie partii szachowej, kryją się myśli zawodników, jakie nie ujrzały światła dziennego, zarówno w partii jak i krótkich analizach. Postarajmy się je samodzielnie odkryć, zastanawiając się po co dana figura idzie na dane pole i jak jej przestawienie wpływa na inne. Może nie tyle sama coś atakuje, ale zwalnia drogę dla innej? No i co wykonując ten ruch , gracz myślał zagrać na agresywne odpowiedzi? W manewrach strategicznych, planach kryją się naprawdę fascynujące elementy walki. Jeżeli zaczniemy przeglądać partię szachów jak dobrą książkę , w której zapisane są kulisy walki, poważnie zacznie wzrastać poziom naszej intuicji szachowej i coraz mniejszy wysiłek będziemy potrzebować, aby wiedzieć jak rozstawiać figury. Możemy co godzinę, dla urozmaicenia poświęcić kilka minuta dla rozwiązania kombinacji, lub rozegrania 1-2 partii blitza w necie, a potem wrócić do strategicznych niuansów. Zatem miłej zabawy!

-- Lukasz Bardeli --- Gniezno

Diagram -- Mapa Polski -- Gniezno -- tu jest Hitem...
-----

Diagram --- 1
Pomocnik w 5 posunieciach -- h#5 --- bedzie dwie siatki matowe.

Pozycja szachowa --- miasto ----- Tabliczka mnozenia

Goniec -- Gc5 ---- GNIEZNO ----- 5 razy 3 = 15
Krol ----- Ke4 ---- LODZ ----------- 4 razy 5 = 20
KROL --- Kg2 ---- Rzeszow --------- 2 razy 7 = 14
Goniec -- Gh1 --- Ustrzyki GORNE --- 1 razy 8 = 8

Ponizej na diagramach -- rozwiazania --- dwie siatki matowe.
----

2_3

Diagram -- 2
1.Ke3 - Kh3 - 2. Kf2 - Gg2 - 3. Kg1 Gf1 --- 1 Kd5 - Kf3 - 2. Kc6 - Ke4 - 3.Kb7 - Kd5
4. Kh1 - Kg3 - 5. Gg1 - Gg2 - mat --- ---- --- 4. Ka8 - Kc6 -- 5. Ga7 - Kc7 - mat
---
-

wladek

--
Dwuchodowka edukacyjna

Autor : V. Kalina

Diagram --- 1
Mat w 2 posunieciach --- #2 --- 1. Hh5!

Rozwiazanie diagramowe ---> na obrazkach

_3

4

1.Hh5 Wd4 - 2. We6 mat -- 1. Hh5 - Wxf6 - 2. Wd5 mat -- 1.Hh5 - Wxf4 - 2. He8 mat

Dwa najciekawsze warianty diagram nr.2 i nr.3
Dwie symetryczne siatki matowe - 2. We6 # -- 2. Wd5#

_6

7

1. Hh5 - Kxf4 - 2. Wd4 mat -- 1. Hh5 - c3 - 2. Sd3 mat --- 1. Hh5 - Wxh5 - 2. Sg6 mat
Kompozycja szachowa typu Bialy Gra

--------------

wladek

--
Szkola diagramowa -- Sergieja Tkaczenki

[link widoczny dla zalogowanych]

Zadanie 78 -- Autor : T. Gorgiev - 1958
--

1_2

Diagram -- 1
Biale zaczynaja i remisuja -- (=) --- ---- 1. Gb7 - Gf4+ - 2. Kh3 - Wxe5

1. Gb7 - Gf4+ - 2. Kh3 - Wxe5 -- diagram -- 2
3. Wxe5 - Wh6+ --- diagram -- 3
4. Wh5!! - Wxh5+ - 5. Kg4 - Wh7 - 6. Ge4+ - Kxe4 - pat --- diagram - 4
---

3_4

Diagram -- 3
3. Wxe5 - Wh6+ --- --- 4. Wh5!! - Wxh5+ - 5. Kg4 - Wh7 - 6. Ge4+ - Kxe4 -- pat
-- jesli -- 5. Kg4 - Wb5 - to - 6. Ga6! Wieza zwiazana - Remis.
--

wladek

-----------------
Kompozycje szachowe na stronie - [link widoczny dla zalogowanych]
autor Emil Palkoska
---

Diagram -- 1
mat w 2 posunieciach > #2

Gra przygotowana
1. ...d4 --- 2. Gc4 -- mat ;
1. ...e2 --- 2. Hxe2 - mat ;
1. ...Wxf5 - 2. Hxf5 - mat ;
1. ... Sd7 -- 2. Wxc6 mat ;
1. ... Wg6 -- 2. Sg7 - mat

Rozwiazanie
1. Kf4-Kf3! -- d4+ -- 2. He4 - mat
1. Kf4-Kf3 - Wxf5+ - 2. Sf4 - mat
1. Kf4-Kf3 - Sg5+ -- 2. Sxg5 mat
---

wladek

-
Studia!

Autor : A. Neumann - 1887 rok
--------

1_2

diagram --- 1
Białe zaczynają i wygrywają ( + ) --- ---- 1. Hd5! - Hxb4+ - 2. Kf3! - wygrana

Wygrana białych -- dwie grożby -- 3. Hd1+ , oraz - 3. Hh5+
-

wladek

--
niedziela, 30 listopada 2014
Opisywanie zmian na szachownicy jako fundament zrozumienia pozycji
i ułatwienie oceny siły ruchów (1)

[link widoczny dla zalogowanych]

Tym razem spróbujemy w skrócie wyjaśnić jakie znaczenie ma umiejętność dostrzegania zmian na szachownicy. Przede wszystkim pomaga w lepszym zrozumieniu pozycji (siły i słabości ukrytych w niej - zarówno z naszej perspektywy jak i przeciwnika), ale również może być bardzo pomocne przy odróżnianiu ruchu dobrego od bardzo dobrego czy też dobrego od słabego.

Zatem zobaczmy na czym polega opisywanie zmian i jakie korzyści nam daje. Poniżej wymienię najbardziej istotne elementy:

1) Fundament zrozumienia pozycji na podstawie -
oceny zmian względem poprzedniego obrazu na szachownicy

Opisywanie zmian zachodzących w pozycji jest pewnego rodzaju wewnętrznym dialogiem. To nasz drogowskaz (kompas), który mówi nam (a raczej podpowiada czy też ukierunkowywuje nasze poszukiwania) na co należy zwrócić uwagę. Przykładowo jeśli widzę, że po ostatnim ruchu przeciwnika – hetman i król stoją (stanęły) w jednej linii, wówczas mówię do siebie (po cichu oczywiście): „ooo, hetman wszedł na linię z królem – sprawdzę czy można to w jakiś sposób wykorzystać! Może za pomocą jakiegoś związania albo szpili?”. Tak samo jest z kontrolą linii, punktów czy danych obszarów szachownicy. Jest to bardzo ważne, gdyż znacząco ułatwia wyszukiwanie „czułych punktów” (fachowo nazywanych słabościami) jak też znajdywanie sposobów ich (natychmiastowego) wykorzystania (za pomocą taktycznych uderzeń często zwanych kombinacjami).

Generalnie zrozumienie pozycji jest związane z realizowanym przez nas planem oraz tym co „widać z pozycji”. Jeśli jednak rozumiemy w jakim zakresie pozycja uległa zmianie (po wykonaniu ostatniego ruch przez przeciwnika), wówczas znacznie łatwiej jest nam planować dalsze działania. Wystarczy bowiem uświadomić sobie na ile zmiana ma istotny wpływ na realizację planu (naszego jak i przeciwnika) a także jakie nowe możliwości się pojawiły dzięki niej. Można dodać, że dzięki temu porównujemy ze sobą dwie pozycje (obrazy) na szachownicy - i następnie na podstawie naszych spostrzeżeń formułujemy wnioski co do konieczności zmiany planu i jego zakresu.

2) Wybór najlepszego ruchu na podstawie porównywania
(odróżniania) siły każdego z ruchów.

Opisywanie zmian zachodzących w pozycji ma również znaczenie przy poszukiwaniu silnych (najlepszych) ruchów (i odróżnianiu ich od słabych). Kiedy bowiem ruch będzie silny? Jest wiele podejść do tego zagadnienia i można je rozpatrywać na różnych poziomach. Na wyższym (mistrzowskim) będzie to zajmowanie się wyłącznie ruchami, które "mają znaczenie dla pozycji". Brzmi tajemniczo? A jeśli powiemy, że są to ruchy, które "odpowiadają wymaganiom pozycji" to będzie lepiej? Nadal nie?! Można także spotkać się z określeniem, że ruch ma być zgodny "z duchem pozycji". Wszystko to dla nas amatorów wydaje się zbyt abstrakcyjne, więc powoli zejdźmy na ziemię.

Najprościej mówiąc mistrzowie stale poszukują ruchów, które są zarówno celowe jak i jednocześnie umożliwiają wypełnianie określonych funkcji (zadań). Na naszym etapie jest to jednak zbyt trudne. Pojawia się zatem pytanie: co można zrobić zanim będziemy na poziomie mistrzowskim? Czy jest możliwe znajdywanie (bardzo) dobrych ruchów poprzez porównywanie ich różnic? Otóż tak! Dodam od razu, że nie jest to ani idealne narzędzie ani tym bardziej takie, które natychmiast wskaże nam najlepszy ruch. Jednak ogromną wartością tego narzędzia jest to, że w początkowym etapie nauki szachowej może być bardzo praktyczne i przy okazji dosyć łatwe do stosowania (zwłaszcza przez amatorów - w tym także i dzieci). Wystarczy tylko odnajdywać wszystkie różnice i potem zwracać uwagę na to jakie znaczenie mają one względem siebie. Inaczej mówiąc chodzi o to, aby zrozumieć, które elementy są bardziej istotne a jakie mniej i jaki mają wpływ (znaczenie) w danej pozycji.

Teraz przedstawimy niezbędną listę elementów, które ułatwią nam rejestrowanie zmian na szachownicy. Nie jest to lista elementów, które są dobrane losowo, lecz nierozłącznie wiąże się ona z tzw. strategią gry w szachy. Nie trzeba chyba dodawać, że im więcej takich elementów potrafimy wskazać jak też znamy (zrozumiemy) ich znaczenie – tym łatwiej będzie nam wyciągać najbardziej istotne informacje z niemal dowolnej pozycji, prawda? Tak więc na te elementy powinniśmy zwracać szczególną uwagę:

1. Atak:
jak wiele możliwości ma (będzie miała) dana figura lub pion (przed wykonaniem ruchu lub po jego wykonaniu)
a) zwiększenie
b) zmniejszenie

2. Obrona:
jak wiele możliwości ma (będzie miała) dana figura lub pion (przed wykonaniem ruchu lub po jego wykonaniu)
a) zwiększenie
b) zmniejszenie

3. Mobilność: jak wiele możliwości ma (będzie miała) dana figura lub pion (przed wykonaniem ruchu lub po jego wykonaniu)
a) zwiększenie
b) zmniejszenie

4. Materiał: jak wiele możliwości ma (będzie miała) dana figura lub pion (przed wykonaniem ruchu lub po jego wykonaniu)
a) zwiększenie
b) zmniejszenie

5. Centrum: jak wiele możliwości ma (będzie miała) dana figura lub pion (przed wykonaniem ruchu lub po jego wykonaniu) jeśli chodzi o oddziaływanie na centralne pola (atakowanie bądź zajmowanie tych pól)
a) zwiększenie
b) zmniejszenie

6. Bezpieczeństwo: czy król (nasz i przeciwnika) jest bardziej
czy mniej zabezpieczony (po wykonanym ruchu)
a) zwiększenie
b) zmniejszenie

7. Związania:
jak wiele możliwości ma (będzie miała) dana figura lub pion (przed wykonaniem ruchu lub po jego wykonaniu)
a) zwiększenie ilości (ograniczenie i jego zakres)
b) zmniejszenie ilości (mobilność i jej zakres)

8. Linie:
poziome, pionowe i przekątne - jak wiele możliwości ma (będzie miała) dana figura lub pion (przed wykonaniem ruchu lub po jego wykonaniu)
a) otwieranie
b) zamykanie

Oczywiście podana lista nie zawiera wszystkich elementów, ale jest to celowy zabieg. Ma on bowiem za zadanie to, aby początkujący szachiści wiedzieli na co mają zwracać uwagę. Na pewno można tę listę uznać za kierunkowskaz, który pomoże nam podążać w dobrą stronę. Hierarchia podanych punktów nie musi być taka sama - zależy ona od zaawansowania szachisty jak też zaplanowanego celu przekazywania wiedzy przez instruktora (bądź trenera). Niemniej została ona ułożona w taki sposób, aby zwłaszcza początkujący gracze wiedzieli od czego zaczynać.

Na ten moment wystarczy. Myślę, że dobrze będzie na spokojnie przemyśleć temat, tak aby jak najlepiej zrozumieć prezentowane zagadnienie. Następnym razem zajmiemy się wyjaśnieniem poszczególnych punktów tej listy, a w kolejnych odsłonach - prezentacją fragmentów partii bądź pozycji, którą pomogą w zrozumieniu powyższego wykładu.
----

wladek

-
Autor : Werner Speckmann
Deutsche Schachblätter 1939
----------------------------

Diagram --- 1
Mat w 3 posunieciach --- #3 ---> Geografia -- matematyka

Pozycja diagramie 1 --- Miasto ---- Tabliczka mnożenia

Skoczek --- Sg8 ------ Giżycko -------- 8 razy 7 = 56
Pionek ----- g7 -------- Ełk ------------- 7 razy 7 = 49
KROL ------ Kg5 ------ SIEDLCE ------- 5 razy 7 = 35
Wieża ----- Wf3 ------ KIELCE ----- --- 3 razy 6 = 18
KROL ----- Kg3 ----- Stalowa Wola - 3 razy 7 = 21
Wieża ---- Wh3 ------ Zamość ---- --- 3 razy 8 = 24

Rozwiazanie ---> diagramowe!

[link widoczny dla zalogowanych]

2_3

Diagram -- 2
------- 3. Wf5! - mat ---------------- ------ 1. Wh8! - g6 - 2. Sh6! - Kh5 - 3. Sf7! - mat
--

wladek

-
SZACHY WCIĄGAJĄ

Home » ciekawostki szachowe »
Szachy egzotyczne: gdzie hetmanów sześć...

[link widoczny dla zalogowanych]

Hetman jest uznawany za najsilniejszą figurę szachową. Szerokie możliwości poruszania się tej figury czynią z niej prawdziwą broń, która przy odpowiednim wykorzystaniu potrafi siać spustoszenie w szeregach przeciwnika.

Paradoksalnie jednak największa słabością hetmana jest jego siła, obracająca się nieraz przeciwko niemu. Zdarzają się sytuacje, w których królowa kontroluje zbyt wiele ważnych miejsc na szachownicy i wtedy strona przeciwna, wykorzystując jej przeciążenie, poświęca figurę lub wykonuje inny manewr, odwracający uwagę od jednego z pilnowanych punktów.

Nieraz szachiści wykazywali dużą rozrzutność, często sięgając po ofiarę hetmana w swoich partiach. Taki trend był popularny w XIX wieku, erze romantycznej szachów, w której generalnie przeważało swobodne podejście go gry. Z tego też czasu pochodzi partia, którą chciałbym zaprezentować w tym temacie.

Rzecz działa się w Berlinie w 1858 roku. W tym okresie niemieckie szachy znajdowały się w fazie rozwoju, a do grona prekursorów królewskiej gry na terenie Niemiec zaliczał się Karl Mayet (1810 - 1868)

Mayet wchodził w poczet Berlińskiej Plejady, grupy siedmiu szachistów, która stworzyła podwaliny pod funkcjonowanie szachów w Niemczech. Do jego osiągnięć można zaliczyć uczestniczenie w pracach nad dziełem Handbuch des Schachspiels, jednym z pierwszych podręczników szachowych w języku niemieckim, a także współpraca przy wydaniu w 1846 roku premierowego Deutsche Schachzeitung, pierwszego czasopisma szachowego, publikowanego na terenie naszych zachodnich sąsiadów.

Do zwyczajów tamtych czasów wpisywała się gra w kawiarniach lub innych lokalach, w których zbierali się sympatycy szachów. Stałym bywalcem berlińskich kawiarenek szachowych był Robert Franz , z zawodu dentysta, wśród amatorów całkiem solidny gracz. Pewnego razu doszło do spotkania między Mayetem i Franzem, które zaskutkowało rozegraniem niecodziennej partii.

W pewnym momencie rozgrywki powstała pozycja, w której Franz, grający białymi, posiadał dwa hetmany po swojej stronie, podczas gdy Mayet nie miał żadnego. Żeby było ciekawiej, taki układ sił na szachownicy utrzymywał się przez kilka posunięć.
----