SZACHY

wladek

-
Brazylia 2014

Futbol i Iran (2)

Dżihad versus McFutbol
Artur Domosławski

W Brazylii, Argentynie futbol jest niczym religia.
W Iranie bywał narzędziem modernizacji, a potem antyreligią.
Dzisiaj – oficjalnie – nie ma już sprzeczności między islamem i pasją futbolową.
Co nie znaczy, że wszystko jest jak trzeba.Wiemy z historii Ameryki
Łacińskiej, że futbol służył politykom jako narzędzie mobilizacji
nacjonalizmu, poparcia dla dyktatury. Zdarzało się, że służył też jako
wehikuł modernizacji na siłę – tak właśnie było w Iranie, gdzie piłkę
spopularyzowali na początku XX wieku Brytyjczycy.
Potem zresztą to się zemściło. (Pisałem o tym kiedyś w „Polityce”, a tu w zasadzie powtarzam fragmenty starego artykułu):
Szach Reza, ojciec Mohammada Rezy Pahlaviego – opisanego przez Ryszarda Kapuścińskiego w „Szachinszachu” – odbierał ziemię meczetom i budował na niej boiska i stadiony. Dla szyickich mułłów futbol był kamieniem obrazy, ponieważ – po pierwsze – odbierał ziemię świątyniom; po drugie – bo przynieśli go obcy (narzędzie kolonializmu); po trzecie – ponieważ piłkarze grali w krótkich spodenkach, a wedle prawa religijnego powinni mieć zasłonięte nogi.
Na prowincji dochodziło nieraz do aktów przemocy przeciwko zawodnikom, którzy – w opinii mułłów – obrażali publiczną moralność.
Za szacha Rezy Pahlaviego, który stawiał piłkę ponad inne rozrywki, a i sam grał w drużynie oficerskiej, utożsamianie piłki nożnej z reżimem spowodowało, że radykalni szyici organizowali protesty właśnie na stadionach, nieraz zakłócając mecze.
Po rewolucji islamskiej Chomeiniego 1979 r. przyszedł czas na rewanż: boisko na terenie uniwersytetu w Teheranie zamieniono na plac modlitwy, a kluby piłkarskie znacjonalizowano. Chomeini szybko zorientował się jednak, że pasji Irańczyków do piłki nie da się ot tak unicestwić. Jego reżim próbował więc zaprząc futbol do swoich planów: stadiony wyklejano plakatami z hasłami wrogimi wobec USA i Izraela.

[link widoczny dla zalogowanych]

---